Η αναιμία είναι μια από τις πιο συχνές αιματολογικές διαταραχές. Εμφανίζεται όταν το αίμα δεν έχει αρκετά ερυθρά αιμοσφαίρια ή όταν η αιμοσφαιρίνη, η πρωτεΐνη που μεταφέρει οξυγόνο, είναι χαμηλή. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι ιστοί και τα όργανα να μην λαμβάνουν το οξυγόνο που χρειάζονται.
Παρότι πολλές φορές είναι απλή στην αντιμετώπιση, μπορεί να υποδηλώνει σοβαρότερο πρόβλημα υγείας.
Γιατί εμφανίζεται η αναιμία;
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι:
- Έλλειψη σιδήρου πιο συχνή μορφή (σιδηροπενική αναιμία).
- Έλλειψη βιταμινών (Β12 ή φυλλικού οξέος).
- Χρόνια νοσήματα όπως νεφρική ανεπάρκεια ή φλεγμονές.
- Κληρονομικά νοσήματα όπως μεσογειακή αναιμία.
- Απώλεια αίματος από τραυματισμούς, χειρουργεία ή βαριές περιόδους.
Ποια είναι τα συμπτώματα της αναιμίας;
- Κούραση, αδυναμία, υπνηλία
- Χλωμό δέρμα και χείλη
- Ταχυκαρδία, δύσπνοια με λίγη προσπάθεια
- Ζάλη, πονοκέφαλοι, μειωμένη συγκέντρωση
- Ψυχρά χέρια-πόδια, εύθραυστα νύχια
- Σοβαρές μορφές: πόνος στο στήθος, λιποθυμίες
Πώς να καταλάβω αν έχω αναιμία;
- Παρατήρησε αν έχεις κόπωση που δεν εξηγείται.
- Έλεγξε αν το δέρμα ή τα χείλη σου είναι πιο χλωμά.
- Δες αν έχεις ταχυκαρδία ή δύσπνοια σε μικρή προσπάθεια.
- Κάνε μια γενική αίματος είναι η πιο απλή και αξιόπιστη εξέταση.
Πώς να προλάβω την αναιμία;
- Κατανάλωσε τροφές πλούσιες σε σίδηρο (κόκκινο κρέας, φακές, σπανάκι).
- Συνδύασε τες με τροφές πλούσιες σε βιταμίνη C για καλύτερη απορρόφηση.
- Μην το παρακάνεις με καφέ/τσάι κοντά στα γεύματα.
- Κάνε τακτικές εξετάσεις αν ανήκεις σε ομάδα κινδύνου (π.χ. γυναίκες με βαριά περίοδο, έγκυες).
Πώς θεραπεύεται η αναιμία;
- Σιδηροπενική: με σκευάσματα σιδήρου και διόρθωση της αιτίας.
- Από έλλειψη Β12/φυλλικού: με βιταμινούχα συμπληρώματα ή ενέσεις.
- Χρονίας νόσου: με έλεγχο της υποκείμενης πάθησης.
- Κληρονομική: συχνά με μεταγγίσεις ή ειδικές θεραπείες.
Γιατί η αναιμία με κάνει να νιώθω εξάντληση;
Επειδή χωρίς αρκετή αιμοσφαιρίνη, το οξυγόνο που φτάνει στους μυς και στον εγκέφαλο είναι λιγότερο, άρα ο οργανισμός λειτουργεί «με μισή ενέργεια».
Γιατί είναι πιο συχνή στις γυναίκες;
Οι γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας χάνουν αίμα με την περίοδο, ενώ στην εγκυμοσύνη αυξάνονται πολύ οι ανάγκες σε σίδηρο.
Γιατί είναι σημαντικό να βρεθεί η αιτία της αναιμίας;
Γιατί η αναιμία μπορεί να είναι απλά από διατροφή, αλλά μπορεί να κρύβει και σοβαρές παθήσεις (π.χ. αιμορραγία από στομάχι, καρκίνο παχέος εντέρου, αυτοάνοσα).
Αναιμία από σίδηρο vs. Αναιμία από Β12
- Σίδηρος: κουράζεσαι, χλωμός, εύθραυστα νύχια.
- Β12: επιπλέον, μουδιάσματα, δυσκολία ισορροπίας, νευρολογικά προβλήματα.
Αναιμία οξεία vs. Αναιμία χρόνια
- Οξεία: προκύπτει ξαφνικά (π.χ. από αιμορραγία) – έντονα και επικίνδυνα συμπτώματα.
- Χρόνια: αναπτύσσεται σταδιακά – ο οργανισμός «συνηθίζει», οπότε μπορεί να αγνοηθεί για καιρό.
Συχνές Ερωτήσεις
Μπορώ να καταλάβω μόνος μου αν έχω αναιμία;
Όχι με βεβαιότητα. Μόνο οι εξετάσεις αίματος το επιβεβαιώνουν.
Η αναιμία θεραπεύεται;
Ναι, στις περισσότερες περιπτώσεις, αρκεί να αντιμετωπιστεί η αιτία.
Χρειάζεται πάντα σίδηρο;
Όχι. Μερικές φορές το πρόβλημα είναι έλλειψη Β12, φυλλικού ή χρόνια πάθηση. Ο σίδηρος χωρίς λόγο μπορεί να βλάψει.
Η αναιμία είναι κληρονομική;
Κάποιες μορφές, όπως η μεσογειακή αναιμία, είναι κληρονομικές. Οι πιο συχνές όμως (σιδηροπενία) σχετίζονται με διατροφή και απώλειες αίματος.
Πόσο συχνά πρέπει να κάνω εξετάσεις;
Μία φορά τον χρόνο είναι αρκετή για προληπτικό έλεγχο, εκτός αν ανήκεις σε ομάδα κινδύνου.
Συμπέρασμα
Η αναιμία δεν είναι πάντα απλή υπόθεση. Μπορεί να οφείλεται σε έλλειψη σιδήρου, αλλά και να αποτελεί σημάδι πιο σοβαρής νόσου. Η σωστή διάγνωση και η θεραπεία από ειδικό αιματολόγο είναι απαραίτητες.
Η Αιματολόγος Ευτυχία Νικολάου βρίσκεται στη διάθεσή σας, για να σας ενημερώσει πλήρως σχετικά με την αναιμία και να λύσει τις απορίες σας.